12 دلیل شایع تورم دست چپ در سالمندان

تورم دست به خصوص در صورت همراه بودن با درد می‌تواند بسیار مشکل‌ساز باشد و نادیده گرفتن آن توصیه نمی‌شود. تورم دست چپ می‌تواند باعث کاهش قدرت نگه‌داشتن اشیا یا مشکل در انجام دادن فعالیت‌ با آن دست شود و ممکن است فرد نیاز به مراقبت و نگهداری داشته باشد. در سالمندان، این مشکل بیشتر اتفاق می‌افتد.

چنانچه سالمندی در منزل دارید که دچار چنین مشکلی است و به پرستار نیاز دارد این کار را به موسسه ی آسایش فردا (کیان مهر) بسپارید، تیم مجرب و متخصص ما در  کوتاهترین زمان ممکن بعد از درخواست پرستار از سوی شما، فردی بسته به شرایط سالمندتان به منزل شما اعزام می نماید.

 

مراقبت از بیماران، سالمندان و کودکان در منزل

مشاوره و استعلام هزینه مراقبت در منزل

• 02188975991
• 09125839938

تورم دست چپ در سالمندان ممکن است به علت عوامل مختلفی باشد.

1. وریدنتی در دست: یکی از علل رایج تورم دست می تواند وریدنتی (واریس) باشد. وریدنتی به وضعیتی اطلاق می شود که رگ های وریدی در دست به طور ناصحیح عمل می کنند و خون به طور صحیح به قلب برنمی‌گردد. این مسئله باعث تجمع خون در دست و تورم آن می‌شود.

در شرایط طبیعی، وریدها (رگ‌ها) مسئول حمل خون و بازگشت آن به قلب هستند. در این فرآیند، وریدها در برابر جاذبه کمک می‌کنند و با فشار خون به سمت بالا، خون را به قلب پمپ می‌کنند. اما در مواردی که وریدنتی رخ می‌دهد، رگ‌ها ضعیف شده و کارایی کافی را ندارند. این باعث می‌شود که خون به جای پمپ شدن به سمت قلب، به سمت پایینی از رگ‌ها برگردد و تجمع خون در دست ایجاد شود.

تجمع خون در دست باعث افزایش فشار در رگ‌ها و عروق دست می‌شود که منجر به تورم و ورم دست می‌شود. همچنین، به دلیل اختلال در بازگشت خون به قلب، مایعات نیز در بافت‌های دست انباشته می‌شوند و باعث افزایش تورم می‌شوند. عواملی مانند ژنتیک، نیروی جاذبه، فعالیت‌های طولانی مدت ایستاده و نشسته، چاقی، بارداری، تاریخچه وریدنتی در خانواده و عوامل سنی می‌توانند عوامل خطر برای وریدنتی باشند.

 

2. فشار عصبی: فشار بر روی عصب ها می تواند منجر به تورم دست شود. این فشار ممکن است به دلیل بیماری های مربوط به اعصاب مانند عصب کارپال تند شود. عصب کارپال یک حالت است که عصب میان انگشتان و مچ دست درگیر می شود و علائمی از جمله تورم دست را ایجاد می کند. علاوه بر عصب کارپال، بیماری‌های دیگری نیز ممکن است فشار بر روی عصب‌ها و تورم دست را ایجاد کنند. از جمله تونل کارپال، سندرم تونل تریپلر، سندرم تونل کوبر و سایر بیماری‌های مرتبط با فشار بر روی عصب‌ها.

  فشار عصبی می‌تواند به دلیل عوامل مختلفی ایجاد شود، از جمله:

•  التهاب: التهاب در اطراف عصب کارپال می‌تواند منجر به تورم و فشار بر روی عصب شود. التهاب معمولاً ناشی از فشار مکرر و طولانی بر روی عصب یا به علت آسیب از ضربه‌ها و صدمات است.
•  تراکم بافتی: تراکم و فشرده شدن بافت‌های اطراف عصب کارپال، می‌تواند فشاری بر روی عصب ایجاد کند و منجر به تورم دست شود. این تراکم می‌تواند ناشی از عواملی مانند تورم مفاصل، تورم بافت‌های نرم محیطی و یا تجمع مایعات در اطراف عصب باشد.
•  عوامل خارجی: فشار مکرر و طولانی مدت بر روی عصب کارپال ناشی از فعالیت‌هایی مانند استفاده مکرر از ابزارهای الکترونیکی، حرکات تکراری و بیش از حد استفاده از دست می‌تواند باعث ایجاد فشار بر روی عصب و تورم دست شود.

 

3. عفونت: عفونت می‌تواند یکی از عواملی باشد که منجر به تورم دست می‌شود. زخم، عفونت باکتریایی یا ویروسی، و ترشح مایعات عفونی ممکن است باعث ایجاد تورم دست شوند. زمانی که بدن با عفونت مواجه می‌شود، سیستم ایمنی برای مبارزه با عامل عفونت فعال می‌شود. این واکنش ایمنی شامل افزایش جریان خون به منطقه عفونت، انتقال سلول‌های سفید خون به نقطه عفونت و افزایش فعالیت التهابی است. این فرآیندها به هدف مبارزه با میکروب‌ها و بهبود خونرسانی و بازیابی منطقه آسیب دیده انجام می‌شود.

با افزایش جریان خون به منطقه عفونت، عروق محلی در آن ناحیه گشاد می‌شوند و مواد التهابی و سلول‌های سفید خون به منطقه عفونت حمل می‌شوند. این فرآیند باعث ترشح مایعات عفونی می‌شود که ممکن است در نتیجه تجمع آنها در بافت دست، تورم ایجاد شود. علاوه بر این، خود عفونت نیز می‌تواند باعث تخریب بافت و سلول‌های سالم در منطقه دست شود، که این نیز منجر به تورم می‌شود. عفونت می‌تواند باکتریایی، ویروسی یا قارچی باشد و علائم دستوری مانند تورم، درد، گرمی و قرمزی را در منطقه عفونت ایجاد می‌کند.

 

4. آرتروز: آرتروز یا التهاب مفاصل نیز می‌تواند عامل تورم دست در سالمندان باشد. در این بیماری، غضروف مفاصل تحلیل می‌شود و باعث التهاب و تورم در ناحیه مورد نظر می‌شود.

آرتروز یک بیماری مزمن است که در آن غضروف مفاصل تحلیل می‌شود. غضروف نرم و لاستیکی که سطح مفاصل را پوشش می‌دهد، وظیفه جذب فشار و اصطکاک را بین استخوان‌ها در هنگام حرکت انجام می‌دهد. اما در آرتروز، غضروف تحلیل می‌شود و باعث فرسایش و آسیب استخوان‌ها می‌شود. این فرسایش و آسیب موجب التهاب در ناحیه مفاصل می‌شود. در پاسخ به التهاب، سیستم ایمنی بدن به محل تحلیل شده و آسیب دیده حمله می‌کند.

این واکنش التهابی شامل افزایش جریان خون به ناحیه مفصل، ترشح مایعات التهابی و مهاجمت سلول‌های التهابی به منطقه است.ترشح مایعات التهابی و ورود سلول‌های التهابی به ناحیه آسیب دیده، منجر به تورم دست می‌شود. تورم به دلیل تجمع مایعات در ناحیه مورد تحلیل و واکنش التهابی است. این تورم ممکن است همراه با درد، استفراغ و محدودیت حرکتی در مفصل باشد.

 

5. بیماری قلبی: برخی بیماری‌های قلبی می‌توانند باعث تورم دست شوند. به عنوان مثال، شکستگی ورید در دست، نارسایی قلبی، عدم کارایی سیستم لنفاوی قلب (که منجر به تجمع مایعات در دست می‌شود)، مسمومیت قلبی و آنژین صدری نیز می‌تواند تورم دست را ایجاد کند.

• شکستگی ورید در دست: در برخی از موارد، وریدهای دست ممکن است شکسته یا تنگ شده باشند. این وضعیت می‌تواند باعث تجمع خون در دست شود و تورم آن را ایجاد کند.
• نارسایی قلبی: نارسایی قلبی به معنای عدم کارایی قلب در پمپاژ کافی خون به اعضا و بازگشت آن به قلب است. در این حالت، خون به سمت بازوها و دست‌ها به میزان کافی نمی‌تواند جریان پیدا کند و مایعات در دست تجمع می‌یابند که باعث تورم آن می‌شود.
• عدم کارایی سیستم لنفاوی قلب: سیستم لنفاوی مسئول تخلیه مایعات بدن است. در صورت عدم کارایی این سیستم به خوبی، مایعات در دست تجمع می‌یابند و تورم آن را ایجاد می‌کنند. عللی مانند بیماری لنفوآدنیت وریدی و یا فشار طولانی مدت بر روی سیستم لنفاوی می‌توانند منجر به این وضعیت شوند.
•  مسمومیت قلبی: برخی از مسمومیت‌های قلبی مانند عدم کارایی مزمن قلب و عدم توانایی آن در تخلیه مایعات، می‌توانند باعث تورم دست شوند.
• آنژین صدری: آنژین صدری به علت کاهش جریان خون به عضله قلبی بخشی از قلب را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این وضعیت ممکن است منجر به تورم دست شود.

6. عوارض دارویی: مصرف برخی داروها می‌تواند عامل تورم دست در سالمندان باشد. به عنوان مثال، داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)، داروهای ضدفشار خون، داروهای دیورتیک (مدر) و برخی داروهای ضد افسردگی می‌توانند تورم دست را تحریک کنند.

•   داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs): برخی از داروهای NSAIDs مانند ایبوپروفن و ناپروکسن می‌توانند باعث احتباس مایعات در بدن شوند و تورم دست را ایجاد کنند.
•   داروهای ضدفشار خون: برخی از داروهای استفاده شده برای کنترل فشار خون مانند کلسیم بلوکرها و مهارکننده‌های آنزیم تبدیل آنژیوتانسین (ACE) می‌توانند تورم دست را تحریک کنند.
•   داروهای دیورتیک (مدر): دیورتیک‌ها، که گاهاً به عنوان مدر شناخته می‌شوند، به منظور افزایش دفع مایعات از بدن استفاده می‌شوند. با این حال، در برخی از موارد، ممکن است این داروها باعث ایجاد تورم دست شوند.
•   داروهای ضد افسردگی: برخی از داروهای ضد افسردگی مانند دوزاپین و لیتیوم نیز می‌توانند عامل تورم دست در سالمندان باشند.

لازم به ذکر است که هر سالمند ممکن است به طور متفاوت به داروها واکنش نشان دهد. عوارض دارویی و تورم دست ممکن است در برخی از سالمندان رخ دهد، در حالی که در دیگران اتفاق نیفتد. برای اطمینان حاصل کردن از سلامت سالمند، مهم است که به پزشک خود اطلاع دهید که داروهایی که مصرف می‌کنید و در صورتی که هرگونه عارضه‌ای، از جمله تورم دست، را تجربه می‌کنید. پزشک می‌تواند داروهای مورد استفاده را بررسی کند و در صورت لزوم تغییرات مناسبی در داروها اعمال کند تا عوارض کاهش یابند و سلامت سالمند تضمین شود.

 

7. مشکلات عروقی: مشکلات عروقی می‌توانند باعث تورم دست شوند. بیماری‌هایی مانند آترواسکلروز می‌توانند در دستگاه عروق باعث تنگی و کاهش جریان خون شوند که در نتیجه می‌تواند منجر به تورم دست شود. آترواسکلروز یک حالت پیشرفته از بیماری عروقی است که در آن رسوبات چربی، کلسترول و پلاک‌ها در دیواره عروق تشکیل می‌شوند و باعث تنگی و فشار بر روی عروق می‌شوند.

وقتی عروق دست تحت تأثیر آترواسکلروز قرار می‌گیرند، جریان خون به دست کاهش می‌یابد. این می‌تواند منجر به احتباس مایعات در دست شود و تورم را ایجاد کند. تورم معمولاً در دستها و انگشتان شروع می‌شود و می‌تواند در طول زمان به سایر بخش‌های دست گسترش یابد. علاوه بر آترواسکلروز، برخی از بیماری‌های دیگر عروقی نیز می‌توانند به تورم دست منجر شوند. مثلاً، تشکیل لخته خون در عروق دست می‌تواند منجر به تورم شود، زیرا جریان خون به دست ممکن است به دلیل لخته‌ای در عروق مسدود شود.

 

8. بیماری‌های کلیوی: بیماری‌های مرتبط با کلیه مانند نارسایی کلیوی می‌توانند باعث تورم دست شوند. نارسایی کلیوی، یکی از بیماری‌های کلیه است که در آن کلیه‌ها به طور کامل عمل نمی‌کنند و عملکرد آن‌ها در تصفیه خون و تنظیم ترکیبات شیمیایی بدن مختل می‌شود. در شرایط نارسایی کلیوی، کلیه‌ها نمی‌توانند به طور کامل مایعات و نمک‌ها را از بدن تصفیه کنند. این مایعات و نمک‌ها از جمله اسید اوره، کراتینین و مواد مضر دیگر در بدن تجمع می‌یابند. این تجمع مایعات و نمک‌ها می‌تواند به احتباس آب در بافت‌ها و عروق منجر شود، به ویژه در دستها که عرض سطح بزرگی از پوست را تشکیل می‌دهند.

در نتیجه، تورم دست ممکن است در افراد مبتلا به نارسایی کلیوی رخ دهد. این تورم معمولاً در دستها و انگشتان شروع می‌شود و ممکن است به سایر بخش‌های بدن گسترش یابد. علاوه بر تورم دست، افراد مبتلا به نارسایی کلیوی ممکن است علائم دیگری مانند تورم پاها، صورت و زیر چشم، کاهش اشتها، خستگی، ادرار کمتر و احساس عمومی بد داشته باشند.

 

9. عوامل التهابی: بیماری‌های التهابی مانند التهاب مفاصل روماتوئید، آرتریت روماتوئید، و لوپوس اریتماتوس سیستمیک نیز می‌توانند تورم دست را ایجاد کنند. این بیماری‌ها منجر به التهاب مفاصل و بافت‌های اطراف آنها می‌شوند و تورم دست را به همراه دارند. در این بیماری‌های التهابی، تورم دست معمولاً همراه با سایر علائمی مانند درد، سفتی و محدودیت حرکت در مفاصل است.

• در التهاب مفاصل روماتوئید، سیستم ایمنی بدن به طور نادرست به بافت‌های مفاصل حمله کرده و آنها را تخریب می‌کند. این باعث التهاب، تورم و درد در مفاصل می‌شود، از جمله مفصل‌های دست. تورم دست در این بیماری معمولاً به صورت سیمیتریک در دو دست رخ می‌دهد.
• آرتریت روماتوئید نیز یک بیماری التهابی است که به طور عمده مفاصل را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در این بیماری، سیستم ایمنی بدن به طور نادرست به بافت‌های مفاصل حمله کرده و التهاب و تخریب آنها را ایجاد می‌کند. تورم دست نیز می‌تواند یکی از علائم این بیماری باشد.
• در لوپوس اریتماتوس سیستمیک نیز سیستم ایمنی بدن به طور نادرست به بافت‌ها حمله می‌کند و منجر به التهاب در سراسر بدن می‌شود. مفاصل نیز معمولاً تحت تأثیر این التهاب قرار می‌گیرند و تورم دست ممکن است رخ دهد.

 

10. سوء تغذیه: کمبود ویتامین‌ها و مواد مغذی مورد نیاز بدن نیز می‌تواند باعث تورم دست در سالمندان شود. به عنوان مثال، کمبود پروتئین و ویتامین B12 می‌تواند منجر به تورم دست و سایر علائم ناخوشایند شود.

کمبود پروتئین در رژیم غذایی می‌تواند منجر به کاهش سنتز آلبومین، که یک پروتئین مهم در خون است، شود. کاهش سطح آلبومین در خون می‌تواند منجر به احتباس مایعات در بافت‌ها و عروق شود، و این ممکن است به تورم دست منجر شود. همچنین، کمبود ویتامین B12 می‌تواند منجر به کاهش تولید سلول‌های قرمز خون در بدن شود، که باعث کاهش جریان خون و احتباس مایعات در بافت‌ها می‌شود و می‌تواند تورم دست را ایجاد کند.

 

11. انسداد لنفاوی: انسداد یا عدم کارکرد صحیح سیستم لنفاوی نیز می‌تواند باعث تورم دست شود. این مشکل ممکن است به علت عفونت‌ها، تومورها، بیماری لنفوم و سایر عوامل باشد. سیستم لنفاوی مسئول جابجایی مایعات بدن و حذف سموم و مواد زائد است. وقتی که روده‌ها لنف را جذب می‌کنند، مایع لنفی شکل می‌گیرد که حاوی سلول‌های ایمنی و مواد زائد است. این مایع لنفی از طریق عروق لنفاوی به قلب وارد می‌شود و در مسیر خود مجدداً فیلتر می‌شود تا از میکروب‌ها، سلول‌های سرطانی و مواد زائد پاک شود.

انسداد سیستم لنفاوی می‌تواند به دلیل عوامل مختلفی اتفاق بیفتد. عفونت‌ها، تومورها، عوامل تروماتیک (مانند جراحی یا ضربه)، عوامل احتقانی (مانند تشکیل لخته خون) و بیماری‌های لنفوم (یک نوع سرطان سلول‌های لنفاوی) از جمله دلایل ممکن برای انسداد سیستم لنفاوی هستند. وقتی که سیستم لنفاوی انسداد می‌شود، جریان مایع لنفی در مسیرهای طبیعی خود متوقف می‌شود و مایع لنفی در بافت‌های اطراف انبساط می‌یابد. این موجب ایجاد تورم، سفتی و درد در منطقه متاثر می‌شود، از جمله دست. تورم دست ناشی از انسداد لنفاوی ممکن است به صورت سیمیتریک در دو دست رخ دهد.

 

12. دیابت:  دیابت نیز می‌تواند به تورم دست منجر شود. دیابت یک بیماری مزمن است که با افزایش سطح قند خون همراه است. این بیماری می‌تواند اثرات مختلفی روی سیستم عروق خونی داشته باشد که می‌تواند به تورم دست منجر شود. وقتی که سطح قند خون در دیابت بالا می‌رود، عوامل مختلفی می‌توانند باعث تغییرات در عروق خونی شوند. این تغییرات می‌توانند شامل آسیب به دیواره عروق خونی، افزایش رسوب چربی در دیواره عروق، تشکیل لخته خون و کاهش جریان خون باشند.

در برخی موارد، این تغییرات در سیستم عروق خونی می‌توانند به ویژه در عروق کوچکتر و ضعیف‌تر، منجر به اختلال در جریان لنفا نیز شوند. این موضوع می‌تواند باعث انبساط و انسداد عروق لنفاوی شود، که در نتیجه باعث تورم دست می‌شود. تورم دست در بیماران دیابت ممکن است با سایر علائمی مانند درد، سفتی و گرمی نیز همراه باشد. همچنین، تورم ممکن است در دو دست به صورت سیمیتریک رخ دهد.

 

مراقبت و نگهداری از سالمند مبتلا به تورم دست

اگر سالمند شما دچار تورم دست چپ است، اقدامات زیر می‌تواند به تسکین علائم و بهبود کیفیت زندگی او کمک کن

مراجعه به پزشک: برای تشخیص دقیق علت تورم و دریافت درمان مناسب، مراجعه به پزشک ضروری است.

استراحت: تا حد امکان به دست استراحت دهید و از انجام فعالیت‌هایی که باعث تشدید تورم می‌شود خودداری کنید.

کمپرس سرد: استفاده از کمپرس سرد به مدت 15 تا 20 دقیقه، چند بار در روز، می‌تواند به کاهش تورم و درد کمک کند.

دارو: بسته به علت تورم، پزشک ممکن است داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) یا داروهای دیگر را تجویز کند.

فیزیوتراپی: فیزیوتراپی می‌تواند به بهبود دامنه حرکتی و قدرت دست و همچنین کاهش درد کمک کند.

استفاده از بریس یا اسپلینت: در برخی موارد، ممکن است پزشک برای محدود کردن حرکت دست و کاهش تورم از بریس یا اسپلینت استفاده کند.

 

  چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

 تورم ناگهانی یا شدید: تورم ناگهانی دست می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل جدی مانند لخته شدن خون باشد.

تورم همراه با درد، قرمزی یا گرما: این علائم می‌توانند نشان‌دهنده عفونت باشند.

تورم همراه با تب، لرز یا بثورات: این علائم می‌توانند نشانه‌ای از یک عفونت سیستمیک مانند سپسیس باشند.

تورم که در عرض چند روز برطرف نمی‌شود: تورم مداوم می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری مزمن مانند آرتریت یا مشکلات کلیوی باشد.

تورم که باعث ضعف، بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن در دست می‌شود: این علائم می‌توانند نشان‌دهنده آسیب عصبی باشند.

 

در صورت نیاز به مراقبت و نگهداری از سالمند در منزل

اگر به دلیل مشغله یا عدم توانایی، امکان مراقبت کامل از سالمند خود را ندارید، می‌توانید از خدمات پرستار سالمند، موسسه ی آسایش فردا (کیان مهر) استفاده کنید. پرستاران آموزش‌دیده می‌توانند در انجام فعالیت‌های روزانه، به سالمند شما کمک کنند و همچنین در مواقعی که شما در منزل حضور ندارید، مراقب او باشند.

ما در موسسه آسایش فردا (کیان مهر) در تلاش هستیم به استخدام نیرو های حرفه ای و متخصص ، پرستاری از سالمندان شما را تسهیل و تسریع نماییم . جهت دریافت خدمات می توانید با شماره های تماس درج شده در سایت ارتباط بر قرار نمایید و مشخصات پرستاری که نیاز دارید را مشخص کنید تا در کمترین زمان ممکن پرستار مورد نظر به منزل شما اعزام گردد.

شماره تماس جهت مشاوره رایگان : 02188975991