علائم بیماری آسم در کودکان، راههای پیشگیری و درمان
آسم یک بیماری مزمن است که باعث التهاب و باریک شدن مجاری تنفسی می شود. این امر می تواند تنفس را دشوار کند و منجر به سرفه، خس خس سینه و تنگی نفس شود. این بیماری در بین حدود 7 تا 8 درصد کودکان شایع است و می تواند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی آنها تأثیر بگذارد.
علت دقیق آسم در کودکان هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما عوامل ژنتیکی و محیطی هر دو در ایجاد آن نقش دارند. عوامل ژنتیکی می توانند خطر ابتلا به آسم را افزایش دهند، در حالی که عوامل محیطی مانند قرار گرفتن در معرض آلرژن ها یا دود سیگار می توانند باعث تحریک مجاری تنفسی و ایجاد آسم شوند. آسم یک بیماری مزمن است، اما با درمان مناسب می توان آن را کنترل کرد و مهم است که با پزشک خود در مورد نحوه مدیریت آسم کودک خود همکاری کنید. با کنترل آسم، کودک شما می تواند یک زندگی سالم و فعال داشته باشد.
در دنیای امروز، بسیاری از پدر و مادرها شاغل هستند و زمان کافی برای مراقبت از فرزندان خود را ندارند. در این شرایط، استخدام پرستار کودک می تواند یک راه حل مناسب برای آنها باشد. و در مواقع بیماری کودک، داشتن یک فرد آگاه و باتجربه در کنار والدین و کودک بیمار بسیار مثمر ثمر خواهد بود.
مراقبت و پرستار حرفهای در منزل از طریق موسسه خدمات پرستاری تخصصی، یک نیاز اساسی برای افرادی است که به مراقبت و حمایت در خانه خود نیاز دارند. این خدمات شامل ارائه مراقبتهای شبانهروزی و همچنین نگهداری و پرستاری از کودکان و نوزادان در منزل است. این مراقبتها توسط تیمی مجرب و متخصص در موسسه خدمات پرستاری آسایش فردا ارائه میشود که آموزشهای لازم را به صورت مداوم دریافت کردهاند تا خدماتی با کیفیت و تخصصی به افراد ارائه دهند.
علائم شایع بیماری آسم در کودکان
آسم یک بیماری مزمن ریوی است که میتواند در هر سنی، از جمله در کودکان، رخ دهد. علائم آسم در کودکان ممکن است متفاوت باشد و برخی از آنها ممکن است در مواقع خاصی یا در شرایط خاصی بروز کنند.
1. سرفه
- سرفههای خشک و مداوم: سرفه یکی از علائم اصلی آسم است که میتواند در طول روز یا شب، به ویژه در هنگام فعالیت یا در خواب، بیشتر شود.
- سرفه در شب: بسیاری از کودکان مبتلا به آسم ممکن است در شب سرفه کنند که میتواند خواب آنها را مختل کند.
2. تنگی نفس
- احساس تنگی در قفسه سینه: کودکان مبتلا به آسم ممکن است احساس کنند که قفسه سینهشان فشرده شده است یا به سختی نفس میکشند.
- تنگی نفس در فعالیتهای بدنی: این حالت ممکن است در حین ورزش یا فعالیت بدنی شدید، بهویژه در هوای سرد یا مرطوب، بدتر شود.
3. خسخس کردن
- صوت خسخس در تنفس: خسخس کردن یک صدای غیرطبیعی و غالباً سوتمانند است که هنگام تنفس، به ویژه در زمان بازدم، شنیده میشود. این نشانه نشاندهنده تنگی مجاری تنفسی است.
4. خستگی و ضعف
- خستگی مفرط: کودکان مبتلا به آسم ممکن است به دلیل مشکل در تنفس و اختلال خواب، احساس خستگی و ضعف کنند. این خستگی میتواند بر فعالیتهای روزمره آنها تأثیر بگذارد.
5. سردرد و عوارض جانبی دیگر
- سردرد: مشکلات تنفسی و اختلال در خواب میتواند به سردردهای مکرر منجر شود.
6. عوارض تنفسی در شرایط خاص
- بروز علائم در فصلهای خاص: علائم آسم ممکن است در فصول خاص مانند فصل گردهافشانی، زمستان یا زمانهایی که آلودگی هوا بالاست، شدت بگیرد.
- حساسیت نسبت به محرکها: کودکان ممکن است به محرکهایی مانند دود سیگار، گرد و غبار، عطرها، حیوانات خانگی یا تغییرات دما حساسیت بیشتری نشان دهند.
7. حملات آسمی
- حملات حاد آسم: در برخی موارد، آسم میتواند به صورت حملات حاد بروز کند، که در آن کودک به طور ناگهانی دچار تنگی نفس شدید، سرفه و احساس فشار در قفسه سینه میشود. این وضعیت نیاز به مراقبت پزشکی فوری دارد.
8. نشانههای غیرمستقیم
- تغییر در رفتار: کودکان ممکن است به دلیل مشکلات تنفسی و خستگی، در رفتارهای اجتماعی و آموزشی خود تغییراتی نشان دهند.
آسم یک بیماری مزمن است که میتواند علائم متنوعی را در کودکان ایجاد کند. آگاهی از این علائم و پیگیری آنها میتواند به شناسایی زودهنگام بیماری و مدیریت بهتر آن کمک کند. در صورت بروز هرگونه علامت مشکوک، مشاوره با پزشک یا متخصص برای ارزیابی و درمان ضروری است.
علل بروز آسم در کودکان
آسم یک بیماری مزمن تنفسی است که به دلایل مختلفی میتواند در کودکان بروز کند. علل بروز آسم معمولاً شامل ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و ایمنی است. در ادامه به بررسی این علل پرداخته میشود:
1. عوامل ژنتیکی
- سابقه خانوادگی: اگر یکی یا هر دو والدین دارای سابقه آسم یا بیماریهای آلرژیک باشند، احتمال ابتلای کودک به آسم افزایش مییابد. این موضوع نشاندهنده نقش وراثت در بروز آسم است
2. عوامل محیطی
- آلودگی هوا: تماس با آلودگیهای هوا، مانند دود سیگار، مواد شیمیایی و ذرات معلق میتواند خطر بروز آسم را افزایش دهد. آلودگیهای محیطی میتوانند باعث تحریک مجاری تنفسی شوند.
- آلرژنها: قرار گرفتن در معرض مواد آلرژیزا مانند گرد و غبار، گرده گیاهان، موی حیوانات و کپکها میتواند خطر بروز آسم را افزایش دهد.
- عفونتهای ویروسی: عفونتهای تنفسی، به ویژه در سنین پایین، میتوانند به تحریک مجاری تنفسی و بروز آسم کمک کنند. عفونتهایی مانند ویروسهای سرماخوردگی و آنفلوآنزا از عوامل مهم هستند.
3. عوامل ایمنی
- نارسایی در سیستم ایمنی: برخی از کودکان ممکن است سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشند که آنها را در برابر عفونتها و عوامل تحریککننده حساستر میکند. این موضوع میتواند خطر بروز آسم را افزایش دهد.
4. عوامل روانی و استرس
- استرس و فشار روانی: شرایط استرسزا، مانند مشکلات خانوادگی یا فشارهای مدرسه، میتواند علائم آسم را تشدید کند. استرس میتواند تأثیر منفی بر سیستم ایمنی و تنفسی داشته باشد.
5. عوامل فیزیکی
- فعالیت بدنی: برخی از کودکان ممکن است پس از ورزش، به ویژه در هوای سرد، دچار علائم آسم شوند. این نوع آسم به نام «آسم ناشی از ورزش» شناخته میشود.
6. عوامل جغرافیایی و اقلیمی
- شرایط آب و هوایی: تغییرات ناگهانی دما، رطوبت بالا یا پایین، و سایر عوامل جوی میتواند به تحریک مجاری تنفسی و بروز آسم منجر شود.
7. نقص در رشد ریهها
- تولد زودرس: کودکانی که زودتر از موعد به دنیا میآیند، به ویژه اگر دارای وزن کم باشند، در معرض خطر بالاتری برای بروز آسم هستند. رشد ناکامل ریهها میتواند تأثیر منفی بر عملکرد تنفسی داشته باشد.
8. عوامل تغذیهای
- رژیم غذایی نامناسب: کمبود برخی از مواد مغذی و ویتامینها، به ویژه ویتامین D، میتواند به افزایش خطر بروز آسم کمک کند. تغذیه مناسب در دوران بارداری نیز میتواند بر خطر ابتلا به آسم در کودکان تأثیرگذار باشد.
بروز آسم در کودکان معمولاً به یک ترکیب پیچیده از عوامل ژنتیکی، محیطی و ایمنی مرتبط است. شناسایی این علل و کاهش قرار گرفتن در معرض آنها میتواند به پیشگیری و مدیریت آسم کمک کند. در صورت بروز علائم آسم یا مشکلات تنفسی در کودکان، مشاوره با پزشک متخصص ضروری است.
راههای درمانی آسم در کودکان
درمان آسم در کودکان به منظور کنترل علائم، بهبود کیفیت زندگی و کاهش حملات آسم انجام میشود.
۱. داروهای کنترلکننده و پیشگیریکننده
- کورتیکواستروئیدهای استنشاقی: این داروها مهمترین نوع درمان برای کنترل طولانیمدت آسم هستند و به کاهش التهاب در راههای هوایی کمک میکنند.
- برونکودیلاتورها: داروهایی که برای باز کردن راههای هوایی و کاهش اسپاسم عضلانی استفاده میشوند. برخی از این داروها کوتاهاثر و برخی طولانیاثر هستند.
- داروهای ضدلکوترین: این داروها به کنترل التهاب و کاهش تولید مخاط کمک میکنند.
۲. داروهای امدادی (داروهای فوری)
این داروها برای تسکین سریع علائم در زمان بروز حمله آسم مورد استفاده قرار میگیرند
- آگونیستهای بتا-۲ کوتاهاثر: داروهایی مانند سالبوتامول که در مواقع حمله استفاده میشوند و سریعاً راههای هوایی را باز میکنند.
- آنتیکولینرژیکها: این داروها نیز به کاهش تنگی نفس و تسکین علائم فوری کمک میکنند.
۳. اصلاح سبک زندگی و مدیریت محیط
- پرهیز از عوامل محرک: مهم است که عواملی که باعث تحریک آسم میشوند مانند گرد و غبار، دود سیگار، آلودگی هوا، حیوانات خانگی و حتی برخی غذاها شناسایی شده و از آنها اجتناب شود.
- هوای سالم و محیط تمیز: تهویه مناسب خانه، استفاده از دستگاههای تصفیه هوا، و اجتناب از مصرف مواد حساسیتزا در منزل میتواند به کودک کمک کند.
۴. آموزش کودک و خانواده
- آموزش تکنیکهای استنشاق دارو: کودک و خانواده باید یاد بگیرند که چگونه داروهای استنشاقی را به درستی استفاده کنند.
- آموزش در خصوص تشخیص زودهنگام حملات آسم: خانواده و کودک باید علائم اولیه حمله را بشناسند و اقدامات مناسب را انجام دهند.
۵. پیگیری و بررسی منظم
- ویزیتهای منظم با پزشک متخصص: پزشک باید وضعیت کودک را به صورت دورهای بررسی کند و درمان را بر اساس نیاز کودک تنظیم نماید.
- ارزیابی عملکرد ریوی: تستهای عملکرد ریوی (مانند اسپیرومتری) ممکن است برای بررسی شدت آسم و ارزیابی پاسخ به درمان انجام شود.
۶. استفاده از درمانهای مکمل با مشورت پزشک
- در برخی موارد، استفاده از تکنیکهای آرامشبخش (مانند مدیتیشن و تمرینات تنفسی) و همچنین رژیم غذایی سالم و غنی از مواد ضدالتهاب میتواند به کنترل بهتر علائم کمک کند، اما باید با پزشک مشورت شود.
۷. برنامه مدیریت آسم
- تهیه یک برنامه جامع: برنامهای شامل داروها، نحوه مصرف آنها، شناسایی عوامل محرک، و اقدامات اضطراری که باید در خانه و مدرسه به کار گرفته شود، به مدیریت بهتر آسم کودک کمک میکند.
کنترل و درمان آسم نیازمند همکاری همهجانبه خانواده، کودک و کادر پزشکی است تا بهترین نتیجه حاصل شود و کودک بتواند بدون محدودیت به فعالیتهای روزانه خود ادامه دهد.
راههای پیشگیری از آسم در کودکان را بدانیم
پیشگیری از آسم در کودکان، به ویژه در کودکانی که دارای سابقه خانوادگی این بیماری هستند یا در معرض عوامل خطرزا قرار دارند، بسیار مهم است. این راهکارها به کاهش خطر بروز آسم و بهبود کیفیت زندگی کودکان کمک میکند
۱. کاهش قرار گرفتن در معرض عوامل محرک
- اجتناب از دود سیگار: قرار گرفتن در معرض دود سیگار، چه در دوران بارداری و چه پس از تولد، یکی از عوامل اصلی افزایش خطر ابتلا به آسم است.
- کاهش تماس با آلودگی هوا: سعی کنید کودک را از محیطهای آلوده و پر از دود دور نگه دارید و از تصفیهکنندههای هوا استفاده کنید.
- مدیریت حساسیتها: اگر کودک به گرد و غبار، موی حیوانات، یا گرده گلها حساسیت دارد، باید محیط خانه به گونهای تنظیم شود که این عوامل به حداقل برسند.
۲. تغذیه سالم و متعادل
- تغذیه سرشار از میوهها و سبزیجات: رژیم غذایی سرشار از آنتیاکسیدانها، ویتامینها و مواد معدنی میتواند به تقویت سیستم ایمنی کودک و کاهش التهاب کمک کند.
- پرهیز از غذاهای فراوری شده و مواد افزودنی: برخی مواد شیمیایی و افزودنیها ممکن است علائم آلرژی و آسم را تشدید کنند.
۳. جلوگیری از عفونتهای تنفسی
- شستن دستها: به کودک آموزش دهید دستهای خود را مرتب بشوید تا از انتقال ویروسها و عفونتها جلوگیری شود.
- واکسنهای لازم: دریافت واکسنهای ضروری مانند واکسن آنفلوآنزا و واکسن ذاتالریه میتواند به کاهش خطر عفونتهای تنفسی و در نتیجه کاهش بروز آسم کمک کند.
۴. شیردهی به نوزادان
- مطالعات نشان دادهاند که شیردهی به نوزادان در ماههای اولیه زندگی میتواند از آنها در برابر ابتلا به آسم و سایر بیماریهای تنفسی محافظت کند. شیر مادر حاوی مواد ایمنیزایی است که میتواند از بروز واکنشهای آلرژیک پیشگیری کند.
۵. به حداقل رساندن استرس و اضطراب در کودک
- اضطراب و استرس میتواند علائم آسم را تشدید کند. کودکان باید فضایی امن و آرام برای زندگی و بازی داشته باشند و از تکنیکهای آرامسازی و تمرینات تنفسی بهرهمند شوند.
۶. دوری از رطوبت و کپکها
- رطوبت و کپک میتواند محرکی قوی برای بروز آسم باشد. برای جلوگیری از رشد کپکها در خانه، تهویه مناسب و استفاده از دستگاههای رطوبتگیر میتواند مفید باشد.
۷. دوری از حیوانات خانگی در صورت حساسیت
- در صورتی که کودک به حیوانات خانگی مانند سگ و گربه حساسیت دارد، از نگه داشتن این حیوانات در خانه پرهیز کنید یا حیوانات را در مناطقی که کودک به آنها دسترسی ندارد، نگه دارید.
۸. استفاده از داروهای پیشگیرانه برای کودکان در معرض خطر
- در موارد خاص، پزشک ممکن است برای کودکانی که در معرض خطر بالای آسم هستند، داروهای پیشگیریکننده تجویز کند. این داروها باید با دستور پزشک و زیر نظر متخصص استفاده شوند.
۹. ورزش و فعالیت بدنی
- ورزش منظم و متعادل به تقویت سیستم ایمنی و افزایش ظرفیت تنفسی کودکان کمک میکند. بهتر است ورزش در فضایی با هوای پاک انجام شود و از تمرینات سنگین و هوازی در هوای سرد یا آلوده اجتناب شود.
۱۰. ارزیابی مداوم توسط پزشک
- اگر کودکی علائم اولیه آسم مانند سرفههای مکرر، خسخس سینه یا تنفس سخت دارد، بهتر است با پزشک مشورت شود. تشخیص و درمان زودهنگام میتواند از پیشرفت آسم پیشگیری کند.
اگر کودک شما دچار آسم است، مهم است که با پزشک کودک خود در مورد بهترین برنامه درمانی صحبت کنید. با درمان مناسب، کودکان مبتلا به آسم می توانند زندگی سالم و فعالی داشته باشند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم ؟
- اگر کودک شما علائم آسم دارد.
- اگر علائم آسم کودک شما بدتر می شود.
- اگر کودک شما به سختی نفس می کشد.
- اگر کودک شما دچار لب های آبی یا کبود شده است.
راههای تسکین علائم آسم در کودکان
تسکین علائم آسم در کودکان به منظور کاهش تنگی نفس، سرفه و احساس ناراحتی انجام میشود. این کارها کمک میکند که کودک سریعتر بهبود یابد و حملات آسم نیز کنترل شود.
۱. استفاده از داروهای فوری (امدادی)
- اسپریهای استنشاقی فوری مانند سالبوتامول: این داروها که معمولاً به نام داروهای امدادی شناخته میشوند، برای تسکین سریع تنگی نفس و باز کردن راههای هوایی به کار میروند.
- استفاده درست از اسپری: برای اثرگذاری بهتر، باید از تکنیک صحیح استنشاق اسپری استفاده شود. استفاده از اسپری با محفظه (آسم چمبر) نیز به جذب بهتر دارو کمک میکند.
۲. آرامش و کاهش استرس
- حفظ آرامش: استرس و نگرانی میتواند علائم آسم را تشدید کند، بنابراین کودک را تشویق کنید که آرام باشد و آرامش خود را حفظ کند.
- تنفس عمیق و آهسته: به کودک یاد دهید که نفسهای عمیق و آهسته بکشد. تنفس از طریق بینی و بازدم آرام از دهان به کاهش استرس و بهبود علائم کمک میکند.
۳. استفاده از دستگاه بخور یا دوش آب گرم
- دستگاه بخور: استفاده از دستگاه بخور در اتاق کودک به افزایش رطوبت هوا کمک میکند و میتواند به کاهش تنگی نفس و خشکی گلو کمک کند.
- دوش آب گرم: بخار ناشی از دوش آب گرم میتواند تنفس را برای کودک آسانتر کند و مخاطهای تنفسی را نرم کند.
۴. مصرف مایعات گرم
- آب و چای گرم: نوشیدن مایعات گرم میتواند به رقیق کردن مخاط در مجاری تنفسی و تسهیل تنفس کمک کند.
- دمنوشها با مشورت پزشک: برخی دمنوشهای گیاهی مثل بابونه یا زنجبیل میتوانند به آرامش کمک کرده و التهاب را کاهش دهند، اما بهتر است قبل از استفاده با پزشک مشورت شود.
۵. دوری از عوامل محرک
- تهویه هوا: اگر در محیطی با آلودگی هوا یا بوی شدید هستید، کودک را به محیطی با هوای تازه و تهویه مناسب ببرید.
- پرهیز از عوامل حساسیتزا: اجتناب از گرد و غبار، دود سیگار، آلودگی هوا و بوهای قوی مانند عطر و مواد شیمیایی میتواند علائم را کاهش دهد.
۶. استفاده از بالش و تختخواب با خاصیت ضدحساسیت
- محافظهای ضدآلرژی: استفاده از بالشها و کاورهای ضدآلرژی کمک میکند تا گرد و غبار و آلرژنها کمتر در محل خواب کودک جمع شوند.
۷. استراحت کافی و وضعیت نشستن مناسب
- استراحت کافی: استراحت در حالت نشسته یا نیمهنشسته میتواند تنفس را آسانتر کند و فشار روی ریهها را کاهش دهد.
- نحوه خواب و استراحت: قرار دادن کودک در وضعیت نیمهنشسته و استفاده از چند بالش برای ایجاد زاویه مناسب میتواند تنگی نفس را کاهش دهد.
۸. توجه به علائم اولیه و اقدام سریع
- آگاهی از علائم هشداردهنده: شناسایی علائمی مانند سرفههای مداوم، کوتاه شدن تنفس و صدای سوت در هنگام تنفس میتواند به اقدام سریعتر کمک کند.
- رعایت برنامه درمانی: برنامه درمانی مشخصی که توسط پزشک تجویز شده است را دنبال کنید و در صورت نیاز، با پزشک برای تغییر دوز یا نوع دارو مشورت کنید.
با رعایت این نکات، علائم آسم کودک به سرعت تسکین یافته و حملات آسم کمتر تکرار خواهد شد. این موارد ذکر شده برخی از بیماری های شایع در میان کودکان هستند و کودکان بیشتر در معرض بیماری و عفونت ها هستند، زیرا سیستم ایمنی بدن کودکان هنوز در حال رشد و تکامل است و به اندازه سیستم ایمنی بزرگسالان قوی و تکامل یافته نیست. این امر باعث می شود که کودکان بیشتر در معرض ابتلا به بیماری ها باشند.
مراقبت و پرستاری حرفهای در منزل از طریق خدمات پرستاری مجرب و قابل اعتماد، یک نیاز بسیار مهم برای افرادی است که نیاز به مراقبت و پرستاری در خانه خود دارند. خدمات پرستاری در منزل شامل مراقبت در شیفتهای شبانهروزی، نگهداری و پرستاری از کودکان و نوزادان است. این خدمات توسط کادری مجرب و حرفهای ارائه میشود که به طور مستمر آموزشهای لازم را دریافت کردهاند.
ما در موسسه آسایش فردا (کیان مهر) در تلاش هستیم به استخدام نیرو های حرفه ای و متخصص ، پرستاری از کودکان شما را تسهیل و تسریع نماییم . جهت دریافت خدمات می توانید با شماره های تماس درج شده در سایت ارتباط بر قرار نمایید و مشخصات پرستاری که نیاز دارید را مشخص کنید تا در کمترین زمان ممکن پرستار مورد نظر به منزل شما اعزام گردد.
شماره تماس جهت مشاوره رایگان : 02188975991